ปัญหาการทำเชื้อเห็ดฟาง เพราะคุณยังไม่ได้เริ่มลงมือสิ

[สมาชิกทั่วไป]

เรียน ท่านอาจารย์ อานนท์ ครับ

กระผมนาย มงคล สนทอง อยู่จังหวัด ระยองครับ อาชีพ พนักงานบริษัท บ้านของกระผม ทำการเพาะเห็ดฟาง มาประมาณ 1 ปี ครับ หลังจากอบรมกับอาจารย์ ครั้งนั้น กระผมก็เริ่มทำเลยครับ ตอนนี้มีโรงเรือนขนาด กว้าง 4 เมตรยาว 8 เมตร จำนวน 13 โรงเรือน แต่ละเดือนจำเป็นต้องใช้เชื้อเห็ดจำนวนมาก ผลผลิต เป็นที่หน้าพอใจในบางช่วง บางช่วงผลิตก็ออกไม่ดี ตกต่ำมากถึงมากที่สุด ในระแวก บ้านของกระผมมีการทำเห็ดฟาง อยู่ 3 ราย ทั้งสามฟาร์มใช้เชื้อเห็ด เจ้าของเดียวกัน เชื้อที่มาเป็นเชื้อจากจังหวัด กาฬสินธ์ ไม่มีความสมำเสมอ การขนส่งไกลมาก เชื้อบาง ชุดมีหนอนและแมลง เมื่อตัวแทนจำหน่าย นำมาขายเราไม่สามารถเลือกได้ จำใจที่จะต้องเอา มาเพาะ แล้วสุดท้ายผลผลิตก็ไม่ดี ขาดทุน บางช่วง
ขออนุญาตปรึกษาอาจารย์ ครับ ผมอยาก ทำเชื้อฟางใช้เองจะดีไหมครับ ทั้งสามฟาร์มต้องการให้กระผมทำเอง แต่กระผมไม่ความรู้ในเรื่องนี้มากนัก กระผมจบสาขาการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ จากมหาวิทยาลัยแม่โจ้ มันไม่ตรงกับการทำเชื้อเห็ด แต่กระผมมีความตั้งใจจริง กระผมอยากทำให้สำเร็จครับ เพราะผมตั้งใจจะทำเองมานานแล้ว ทั้งจังหวัดระยอง ยังไม่มีการทำเชื้อเห็ดอย่างจริงจังครับ แต่พอ กระผมหาข้อมูลทาง ม.เกษตรศาตร์ เขาบอกว่า การทำเชื้อ เห็ดฟางมันยากกว่าทำเชื้อเห็ดทุกชนิด จริงหรือไม่ครับอาจารย์ ในประเทศไทยมีทำเชื้อเห็ดฟางสำเร็จเพียง 5-6 รายเอง ผมพอจะมีโอกาสไหมครับ อาจารย์ช่วยชี้แนะกระผมหน่อยครับ ผมไม่ได้ทำเพื่อการค้าอะไรใหญ่โตมากนัก แต่ต้องการทำเพื่อช่วย กลุ่มเพาะเห็ดฟางของกระผม ทุกวันนี้ การออกไม่นิ่งเลย

ขอกราบขอบพระคุณล่วงหน้าครับ

[สมาชิกทั่วไป]

เรียนคุณมงคล


หากคุณยังจำได้ เมื่อครั้งที่เข้าอบรมเรื่องการทำเชื้อเห็ดฟางนั้น ผมย้ำอยู่เสมอว่า มันเป็นขั้นตอนและขบวนการที่ง่ายที่สุดในขบวนการเพาะเห็ดฟาง คุณลองไปสืบดูสิว่า ที่ใครบอกว่า ใครต่อใครนั่นแน่มากในการทำเชื้อเห็ดฟาง และเมืองไทยมีคนเพาะไม่กี่รายนั้น ลองไปถามคนพวกนี้สิว่า เขาเพาะเห็ดฟางเป็นหรือเปล่า ผมว่ามีน้อยรายที่สุด หรือแทบจะไม่มีเลย บางรายอาจจะเคยเพาะมาก่อน คุณอาจจะไปเห็นเขามีแค่โรงเรือนเอาไว้เท่านั้น พอเอาจริงๆ ไม่มีใครเลย ที่จะสามารถเพาะให้ออกดอกสม่ำเสมอได้ สู้ทำเชื้อเห็ดขายดีกว่า เขาจึงไม่เพาะ แล้วทำเชื้อมันยากตรงไหนล่ะ ทำไมคุณไม่ทำ ผมว่าที่มันยาก เพราะคุณยังไม่ได้ลงมือ และไม่กล้าทำ ยิ่งไปถ่อมตัวเองว่า จบทางประมงไม่เกี่ยวกับเรื่องเห็ดเลย คุณก็ลองดูสิว่า คนที่รวยเป็นร้อยๆล้านด้วยการทำเชื้อเห็ดขายนั้นเขาจบอะไรมา พวกนี้ไม่ได้จบอะไรมาเลย แถมยังถูกเรียกว่าเป็นอาจารย์ และบางราย พอเขาเรียกอาจารย์บ่อยๆ ก็เพิ่งไปเรียนการศึกษานอกโรงเรียน แล้วก็ต่อมหาวิทยาลัย เพิ่งจบมาก็แก่แล้ว แล้วในเมื่อคุณกล้าทำในสิ่งที่ยากที่สุด คือ การเพาะเห็ดฟางตั้ง 13 โรงเรือน ผ่านมาตั้งปี และคุณก็รู้ว่า เหตุที่คุณมีปัญหาอยู่ที่เชื้อ แล้วคุณจะรออะไรอีก ทำมันเลย มันง่ายสุดๆ ที่เขาขู่ว่ามันยาก ก็เพาะเขากลัวคนที่มีความรู้อย่างคุณสิทำ แล้วคุณว่ามันยากตรงไหน การที่คุณทำปุ๋ยหมักเพาะเลี้ยงเชื้อเห็ดให้เกิดดอกเห็ดได้ ปุ๋ยลักษณะนั้นแหละ เอามาทำเชื้อเห็ดดีที่สุด เพียงแต่ปุ๋ยที่ทำเชื้อเห็ดนั้น มันควรต้องสับหรือป่นให้ละเอียดเท่านั้น ทีนี้ในการบรรจุใส่ในถุง เวลานึ่ง มันจะแน่น อากาศเข้าไปไม่ได้ เขาจึงเอาขี้ฝ้ายแห้งในอัตรา 1-2 ส่วนโดยปริมาตรผสมเข้าไป ใช้เครื่องตีน้ำแข็งตีและใส่อาหารเสริม KAT201 สักเล็กน้อย หมักต่ออีกสัก 1-2 วัน เพื่อให้ขี้ฝ้ายแห้งได้ดูดความชื้นไปบ้าง และให้เกิดเชื้อจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์เจริญเติบโตขึ้นมาพอสมควร แล้วก็บรรจุถุง เอาไปนึ่ง ครั้งแรกยังไม่เคยทำ ให้ใช้ถังสองร้อยลิตรนึ่งนาน 2 ชม.นับตั้งแต่ไอน้ำเดือดสม่ำเสมอ ก็เท่านั้นเอง ทีนี้เรื่องที่สำคัญที่สุด ก็คือ เรื่องของหัวเชื้อ แล้วมันจะไปยากอะไรสำหรับคุณ เพราะคุณก็ได้เรียนรู้จากการอบรมไปแล้วว่า เรื่องของหัวเชื้อนั้น หากยังไม่เคยทำเชื้อเห็ดเลย ให้เอาเชื้อเห็ดที่คุณซื้อมานั่นแหละ เป็นหัวเชื้อเลย โดยให้ตักเอาส่วนที่อยู่ข้างบนออกเสีย เพราะมันจะเป็นส่วนของเชื้อเห็ดที่แก่ จากหัวเชื้อเดิม ใช้ช้อนที่สะอาด ล้างด้วยฟังแบคคิว หรือแอลกอฮอล ตักเอาเชื้อดังกล่าวใส่เข้าไปประมาณ 1 ช้อน ก็เท่านั้นเอง บ่มไว้ 6-8 วัน คุณก็ได้ เชื้อเห็ดเหมือนกับเชื้อเห็ดที่คุณซื้อมาทุกประการ เมื่อทราบถึงตอนนี้แล้ว คุณก็อย่าหยุดนิ่งสิ คุณก็ไปหาซื้อเชื้อเห็ดจากหลายเจ้ามาเป็นหัวต่อสิ เชื่อเถอะ คุณไปถามผู้ผลิตเชื้อแต่ละราย รวมทั้งของที่ศูนย์ด้วย ต่างก็อวดอ้างว่าของตัวเองดีที่สุด คุณก็ซื้อมาสิ ไม่ต้องเป็นร้อยถุง เอารายละ 1-2 ถุงก็พอ หากเป็นของศูนย์ ที่ตอนนี้กำลังได้รับความนิยม(เห็นไม่ก็ขี้คุยเหมือนคนอื่นนั่นแหละ)ของผู้เพาะเห็ดที่ กระบี่ จันทบุรี คุณน่าจะใกล้ตรงนั้น ก็น่าจะขับรถไปซื้อสัก 2 ถุงสิ เพื่อจะเอามาเป็นหัวต่อ(นี่ คนอื่นเขาไม่บอกน๊ะ เพราะเท่ากับไปสอนคนอื่นทำแข่ง แต่นี่คุณอุตส่าห์ไปอบรม เสียเงินไปตั้ง 2 พันบาท และเราบอกแล้วว่า มีปัญหาเมื่อไหร่ เรารับปรึกษาฟรีตลอดชีพไง) ใหม่ๆ คุณก็เอามาหลายๆเจ้าหน่อย แล้วดูลักษณะการเดินของเส้นใย และที่สำคัญทดลองเพาะดู หากว่าของใครดี ก็ให้คุณเอาของคนนั้น เป็นแม่เชื้อต่อไปเลย หมายความว่า เอารุ่นที่สอง ที่คุณต่อไว้นั่นแหละ เป็นหัวเชื้อต่อ และ/หรือ หากคุณพิสูจน์แล้วว่า ของใครดีที่สุด อ้าวสมมุติว่า ทดสอบแล้ว ของศูนย์ดีที่สุด(สมมุติหนา) และคุณอยากทำเชื้อจากดอกเอง คุณก็ทำได้ โดยใช้วิธีทางลัดเลย ดังที่ได้สอนไปแล้ว และ/หรือ คุณอาจจะลืมไปแล้วก็ได้ เพราะเป็นการอบรมแค่วันเดียว ด้วยการนำเอาดอกเห็ดจากแปลงที่ให้ผลผลิตสูงที่สุด เลือกเอาดอกเห็ดที่ตูม เนื้อแน่น เอามาทำพันธุ์ ด้วยการใช้มีดคัตเตอร์จุ่มน้ำยาฟังแบคคิว หรือแอลกอฮอล ใช้นิ้วหยิก หรือเอามีดผ่านำเล็กน้อย แล้วแกะดอกเห็ดออกมาเป็น 2 ซีก จากนั้น ให้ใช้ปลายมีดคัตเตอร์จิกและตัดเอาเนื้อดอกเห็ดด้านในที่เปิดใหม่ ที่ยังไม่เคยสัมผัสสิ่งใดมาก่อน จากนั้นก็เอาปลายมีดนั่นแหละ จิกเอาเนื้อเยื่อที่ตัดแล้ว ไปใส่ในปากถุงวัสดุทำเชื้อที่ผ่านการนึ่งแล้ว(ถ้าจะให้ดี เอาปุ๋ยใส่ขวดแยม แล้วปิดด้วยฝาเก่ามันนั่นแหละ แต่อย่าปิดแน่น) คุณก็เอาไปบ่มไว้ประมาณ 8-10 วัน เส้นใยก็เดิมเต็ม แล้วลองเอาไปเพาะดู หากดี นั่นแหละ คุณก็จะมีทรัพย์อยู่ในมือมูลค่านับล้านแล้ว มาถึงตอนนี้แล้ว ไม่เห็นว่ามีอะไรยากเลย ความรู้ที่คุณมีทั้งจากการปฎิบัติ และจากที่ร่ำเรียนมา ไม่ว่าจะเป็นประมงอะไรก็แล้วแต่ แสดงให้เห็นว่า คุณมีความรู้มากเกินไป จนมีความรู้สะสมมาก เลยไม่กล้าที่จะทำ โดยเฉพาะของที่ง่ายๆ คนที่มีความรู้มาก มักจะคิดเรื่องง่ายๆ เป็นเรื่องยากไปหมด แล้วขอถามหน่อยเถอะ อะไรเป็นสิ่งที่ขวางคุณไม่ให้คุณทำเยอะล่ะ ทำเลย ทำเชื้อเห็ดฟางง่ายที่สุดแล้ว และทำให้ใหญ่เลย จะได้ภูมิใจอีกว่า นี่ก็ศิษย์มีครู แล้ว หากคุณทำได้เยอะๆ ขายได้มากๆ และคุณก็มีเงินหรือรวยขึ้นมา แล้วคุณจะไปกลัวอะไรอีก ทำเลย ขอให้รวย มีปัญหาบอกมา



ดร.อานนท์ เอื้อตระกูล