Growing Straw mushroom with Anon 1974 เพาะเห็ดฟางในโรงเรือนแบบอานนท์ 2517

[Pai_Anonworld]

พอดีมีชาวต่างชาติสนใจเรื่องการเพาะเห็ดฟาง เพราะเขาติดใจในรสชาติของเห็ดฟางและพยายามเพาะแบบกองสูง ซึ่งเป็นกรรมวิธีที่ประเทศไทยทำมานานแล้วตั้งแต่ปี 2489 โดย อ. ดร.ก่าน ชลวิจารณ์ ซึ่งปัจจุบันแทบจะไม่มีใครใช้วิธีนี้แล้ว วิธีที่นิยมมากที่สุดในปัจจุบัน คือ การเพาะเห็ดฟางแบบอานนท์ 2517 เป็นวิธีที่ ดร.อานนท์ เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งเป็นประธานชมรมเห็ด มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้ร่วมกับร้านไทยแลนด์ซักแห้ง แถวสามแยกเกษตร ได้ไปทำการศึกษาทดลองเพาะเห็ดในโรงเรือนขึ้นที่ ใกล้สวนสาธารณเขตราษฎร์บูรณะ สมัยนั้น โดยสร้างโรงเรือนขนาด 4 x 12 ม. สูง 2.5 ม. โดยใช้ขี้ฝ้าย ไส้นุ่น เปลือกถั่ว ทำการเพาะเห็ดอยู่ในโรงเรือน แต่ก็ไม่มีใครสนใจ เพราะราคาเห็ดฟางสมัยนั้นราคาถูกมาก กก.ละ 6-8 บาท บาทเท่านั้น จนกระทั่งปี 2527 หลังจากข่าวเกษตรกรช่อง 7 สี ได้นำเอาเรื่องการเพาะเห็ดฟางในโรงเรือนออกอากาศ โดยได้ไปถ่ายทำจากสถานที่จริงที่ทำการเพาะเห็ดฟางโรงเรื่อน โดยนายสำราญ ชื่นทรัพย์ เกษตรกรผู้เพาะเห็ดฟางในโรงเรือน แถวหนองหมู อำเภอวิหารแดง จ.สระบุรี ทำให้นับแต่นั้นมา การเพาะเห็ดฟางแบบโรงเรือนจึงได้แพร่กระจายอย่างรวดเร็วไปทั่วประเทศ โดยมีการใช้วัสดุหลากหลาย เช่น ขี้ฝ้าย เปลือกถั่ว เปลือกมัน ต้นกล้วย ทะลายปาล์มมาเป็นวัสดุเพาะ ประเด็นสำคัญของการเพาะแบบโรงเรือนคือ สามารถเพาะในพื้นที่เดิมได้ตลอดทั้งปี ผลผลิตที่ได้สูง จนกระทั่งปัจจุบันนี้ เรามีเห็ดฟางรับประทานกันอย่างสม่ำเสมอตลอดทั้งปี โดยใช้กรรมวิธีนี้มากกว่า 90% อย่างไรก็ตาม เนื่องจากการเพาะเห็ดฟางแบบอานนท์ 2517 เป็นการเพาะเห็ดในโรงเรือน ที่มีโครงสร้างตายตัว ทำให้การอบฆ่าเชื้อต้องอบทั้งโรงเรือน ในภาวะปัจจุบันถือว่า เป็นการสิ้นเปลืองเชื้อเพลิงสูงมาก ประกอบกับ การที่โครงสร้างตายตัว เช่น ชั้นใส่ปุ๋ยหมักติดยึดอยู่กับที่ ทำให้การเพาะระยะต่อๆไปมีการสะสมเชื้อโรคสูง ทำให้ผลผลิตของเห็ดลดลง ด้วยเหตุนี้ การเพาะเห็ดฟางแบบ 2517 จึงได้รับการปรับปรุงแก้ไขให้ดียิ่งขึ้น โดย ดร.อานนท์ ได้ทำการพัฒนาปรับปรุงวิธีการใหม่ เป็นการแยกส่วนกันตามขั้นตอน เช่น ตอนเลี้ยงเชื้อรา การอบไอน้ำ การเลี้ยงเชื้อเห็ดและการเปิดดอก เป็นสถานที่ที่แยกกันต่างหากโดยชัดเจน จึงตั้งชื่อวิธีการเพาะด้วยวิธีนี้ว่า การเพาะเห็ดฟางแบบอานนท์ 2552 โดยจะนำมากล่าวต่อไป ในที่นี้จะขอกล่าวเฉพาะเรื่องการเพาะเห็ดฟางแบบ อานนท์ 2517 เท่านั้น
Growing Straw mushroom indoor by using Anon 1974 method is the most practical and suitable for sustainable business due to the substrates, environmental factor, spawning, incubation and fructification could be controlled. After the lenghty experience in outdoor growing exposure gained by field practice, Dr. Anon had thereafter successfully introduced this technology in 1974. This innovation could solve the critical problem in producing straw mushroom outdoor by growing them indoor instead. Composting the substrate through anaerobic, aerobic, peak heating condition and pasteurization are most crucial to cut off contamination. Subsequently, spawning from active spawn, incubation at the right atmosphere, enhancing mycelium for fructification are also could be manually controlled to produce good quality, high productivity and year round production of mushroom. Here belows would be the some of the features in growing mushroom by Anon 1974



วัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรหลายชนิด เช่น เปลือกถั่ว ระแง้ข้าวฟ่าง เปลือกมันสามารถนำเอามาเพาะเห็ดฟางได้
Abundantly waste from agriculture like bean waste , sugarcane waste, cassava peeled could be used


ผักตบชวาทั้งใบ ทั้งรากและโคนสดๆก็สามารถนำเอามาเพาะเห็ดฟางได้
Whole part of water hyacinth in fresh form could be used as mushroom substrate.



ทะลายปาล์มที่เรามีอยู่อย่างเหลือเฟือ จากการที่ ดร.อานนท์ ได้ทำการทดลองเอาทะลายปาล์มมาเพาะเห็ดฟางที่ประเทศกานาเมื่อปี 2532 และนำเอากลับมาสอนคนไทย จนกระทั่งปัจจุบันทะลายปาล์มกลายเป็นวัตถุดิบที่ดีที่สุดในการเพาะเห็ดฟางในโรงเรือน
After so many effort in utilizing oil palm empty bunch for mushroom cultivation in Ghana during Dr. Anon's assignment as UN Mushroom Expert in Ghana 1989-1992. After returned back to Thailand he has imparted the gained technology in using oil palm empty bunch for indoor straw mushroom cultivation, since then this material has become the best for straw mushroom substrata

ทำการหมักวัสดุเพาะแบบอับอากาศ โดยการเติมอาหารเสริมที่เรียกว่า สตาร์ทเตอร์
Thoroughly mixed wet substrate with Starter(additive for starting fermentation formulated by Dr. Anon) and then heaping them up in square frame to create anaerobic fermentation

เติมหัวเชื้อไบโอวัน เพื่อเร่งการหมัก Adding Bio-One(Active useful microorganisms naturally isolated from mangrove root) to boost proper activity during anaerobic fermentation




ทำการกลับกองพร้อมทั้งใส่อาหารเสริม KAT 201 เพื่อจะกระตุ้นการหมักแบบใช้อากาศ Turn the heap and add suitable additive namely KAT 201(KAT 201 formulated by Prof.Dr. Anon for straw mushroom) to activatedaerobic fermentation



นำเข้าโรงเรือนโดยใส่บนชั้นวางให้สูงประมาณ 4-5 นิ้ว เพื่อทำการเลี้ยงเชื้อราในขบวนการหมักแบบใช้อากาศ จนกระทั่งมีกลิ่นหอมจึงทำการอบฆ่าเชื้อ Spreading semiprocessed compost into the rack with 4-5 " thick then around then to turn into aerobic fermentation till mushroomy aroma take place, this stage could be counted as "Peak heating" process before pasteurization



ทำการอบไอน้ำที่อุณหภูมิ 67-70 องศาเซลเซียสนาน 4-6 ชม. เพื่อฆ่าเชื้อจุลินทรีย์และเชื้อโรค Pasteurization by using live steam from steam boiler or improvised boiler from empty drum, keeping the room temperature between 67-70 degree Celsius for 4-6 hrs. to eliminate microorganisms and insects


โรงเพาะเห็ดฟาง Mushroom houses



ในห้องต้องสามารถทำการปรับสภาพแวดล้อมให้เหมาะสมทั้งอุณหภูมิ อากาศ ความชื้น Atmospheric condition have to be correctly regulated to suit for each stage of development for mushroom

ใช้เชื้อเห็ดที่แข็งแรงที่เพาะเลี้ยงในปุ๋ยหมักผสมคลุกเคล้ากับอาหารเสริม KAT201, Using active compost spawn mixed with mushroom additive KAT 201 to loose it texture and boosting the growth.

ทำการโรยเชื้อเห็ดฟางทั่วผิวหน้า Scatter compost spawn over the compost surface


ทำการเพาะเลี้ยงเส้นใยเห็ดฟางที่อุณหภูมิประมาณ 34-36 องศาเซลเซียส ประมาณ 5-7 วัน เส้นใยเห็ดก็จะเจริญทั่ววัสดุเพาะ Incubation have to be done under room temperature between 34-36 degree Celsius and less oxygen for atleast 5-6 days or till mushroom fully occupied.


ทำการตัดใยด้วยการรดน้ำและฉีดอาหารเสริม เพื่อกระตุ้นให้เส้นใยเห็ดรวมตัวกันเป็นดอก Enhancing mushroom mycelium to form pinhead by spraying water and some additive namely SuperMix(Formulated by Prof.Dr. Anon)

อีก 1-2 วันต่อมา เส้นใยเห็ดฟางก็จะรวมตัวกันเป็นดอกเห็ดเล็กเกิดขึ้น
Only 1-2 days mushroom pinhead would start appearing

ผลงานครั้งแรกที่นำมาแสดงในกรมวิชาการเกษตรโดย ดร.อานนท์ เอื้อตระกูล เมื่อปี 2517 The first time ever this technology by Dr. Anon had been demonstrated at Department of Agriculture, Ministry of Agriculrues and Cooperatives for public in 1974




อีกไม่กี่ชั่วโมงต่อมา เห็ดก็จะพัฒนาโตขึ้นเรื่อยๆ จนโตเต็มที่พร้อมที่จะเก็บบริโภคหรือขายได้ The fruiting bodies would rapidly develop within few hours the pinhead would be big enough for harvesting

ดอกเห็ดขณะตูมก่อนบาน ก็จะทำการเก็บเกี่ยวได้ด้วยการรวบที่โคนดอกพร้อมทั้งหมุนและดึงออกมา Harvesting could be done before the egg stage being opening by holding at the bottom, twist and pull it up(My Mom and my sister)

เห้ดที่เก็บได้ต้องนำไปทำความสะอาดเสียก่อน Basket full mushroom after harvesting at AnonBiotech Centre, Thailand


ทำความสะอาดดอกเห็ด และพร้อมที่จะนำไปแยกเกรดและจำหน่ายได้ ใครก็ตามที่สนใจเรื่องเห็ด ขณะนี้ ทางอานนท์ไบโอเทคพร้อมแล้ว โดยจะเริ่มทำการเปิดอบรมเห็ดด้วยการปฎิบัติจากของจริง หลังจากปิดดำเนินการปรับปรุงรูปแบบฟาร์ม และหลักสูตรการสอนใหม่ ที่จะเน้นให้นำเอาความรู้และประสบการณ์นำเอาไปใช้ภาคสนามได้ สนใจติดต่อสมัครอบรมเห็ดได้ที่ 029083308, 0860830202 หรือที่ผม 025799200,025797759 มือถือผม(ไผ่) 0858270085
Cleaning unwanted materials out before sorting then it would be ready for sale
Please note: Whoever visit this article and find more interesting issue please inform to those who are interested in mushroom to visit us at www.anonbiotec.com, one could meet Prof. Dr. Anon Auetragul here by sharing his gained experience in mushroom over 40 years in Thailand and internationally