สอบถามเรื่องไบโอวันและการหมัก

[Pai_Anonworld]

สอบถามเรื่อง Bio one
Show Details
From
Tammarat Watthanaphaiboonsuk
To
anonajv@yahoo.com
tbcbiotec@yahoo.com

สวัสดีคับ ผมชื่อ ธรรมรัตน์ นะคับ อบรมเพาะเห็ดถุงกับอาจารย์อานนท์ไปเมื่อวันที่ 30 มีนาคม
พอดีตอนอบรมได้ถามอาจารย์ไปเกี่ยวกับการหมักปุ๋ย แล้วอาจารย์แนะนำให้ใช้ตัว Bio one ช่วยในการหมักปุ๋ยน่ะคับ ผมเลยมีคำถามน่ะคับเกี่ยวกับตัว Bio one ว่า:
ถ้าใช้ตัว Bio one ร่วมกับ พด.1 นี่จะได้หรือปล่าวครับ ถ้าได้แล้วต้องใช้อย่างไร ? ใส่รวมกัน หรือใส่แยกวันแรกตัวหนึ่งก่อน แล้วค่อยตามด้วยอีกตัว? แล้วต้องรด Bio one ทุกวันหรือปล่าว หรือว่ารดแค่ครั้งแรกก็พอ และต้องใช้ปริมานเท่าไหร่ครับ? และราคาเท่าไหร่ครับ?
Bio one และ พด.1 จะช่วยปรับ PH ของมูลสัตว์ในขณะที่หมักด้วยหรือปล่าวครับ ?
คำถามเพิ่มเติมอีกหนึ่งคำถามนะคับว่า ภูไมท์ซัลเฟตนี่สามารถใช้ร่วมกับ ร้อกฟอสเฟตได้หรือปล่าวคับ? ดินผมเป็นด่างเล็กน้อย จึงอยากเอาตัวภูไมท์มาช่วยละลายร้อกฟอสเฟตน่ะคับ

ขอบคุณครับ

[Pai_Anonworld]

จริงๆแล้ว เรื่องการหมักปุ๋ย การใช้ไบโอวัน ได้อธิบายซ้ำแล้วซ้ำอีกในกระทู้ของ www.anonbiotec.com มาหลายครั้งแล้ว หากเป็นไปได้ อยากจะขอให้ลองเปิดดูกระทู้ในเวปที่ผ่านมา น่าจะเป็นประโยชน์ไม่น้อย เพราะมีหลายต่อหลายเรื่องเกี่ยวกับเห็ดที่น่าสนใจ อย่างไรก็ตาม คำถามของคุณก็มีประเด็นที่น่าสนใจเพิ่มเติมเข้ามา คือ การใช้สารเร่ง พด.1 ของกรมพัฒนาที่ดินว่า ใช้ร่วมกันได้ไหม หากได้ใช้อย่างไร จึงขอเอาทั้งคำตอบและคำถามนี้ไปลงในกระทู้ เพื่อที่จะให้ผู้สนใจท่านอื่นได้รับรู้ไปด้วย
ก่อนอื่นต้องมาทำความเข้าใจเสียก่อนว่า เชื้อไบโอวันคือ อะไรเสียก่อน ซึ่งเชื้อไบโอวัน ก็คือ เชื้อจุลินทรีย์ที่ถูกพัฒนาขึ้นโดยสถาบันอานนท์ไบโอเทค เป็นกลุ่มเชื้อจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ที่ช่วยในการหมักและกำจัดของเสีย โดยเชื้อดังกล่าวได้ถูกคัดแยกจนบริสุทธิ์และผ่านการทดสอบแล้วพบว่า มีประสิทธิภาพในการช่วยให้ขบวนการหมักวัสดุเพาะเห็ด ให้ทำการเปลี่ยนหรือย่อยสารอาหารที่อยู่ในรูปที่เห็ดเอาไปใช้ได้ยาก ให้อยู่ในรูปที่มีขนาดเล็กลงและเห็ดเอาไปใช้ได้ง่าย เมื่อนำเอาไปเพาะเห็ด เชื้อเห็ดจะเจริญได้อย่างมีประสิทธิภาพ สามารถแข่งการหาอาหารได้ดีกว่าเชื้อคู่แข่ง เช่น ราเขียว ราส้ม นี่จึงเป็นวิธีเบื้องต้น ในการลดอัตราการเสียของก้อนเชื้อ หากใช้เชื้อไบโอวันทำการช่วยหมัก นอกจากนี้ เชื้อไบโอวัน ยังมีกลุ่มยีสต์ที่มีประโยชน์และหาได้ยากในสภาพทั่วไป อันได้แก่ เชื้อ Pichia sp. Humicola sp.และ Dekkerra sp.ซึ่งจะช่วยในการขจัดสารพิษและกลิ่นแอมโมเนียได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่นเดียวกับกลุ่มแอคติโนมัยสิท(Actinomyces) ที่ช่วยเสริมประสิทธิภาพการย่อยสลายเซลลูโลสของเห็ดได้ดียิ่งขึ้น ซึ่งสารเร่ง พด.1 ของกรมพัฒนาที่ดิน ก็มีวัตถุประสงค์ใกล้เคียงกัน เพียงแต่ เป็นเชื้อที่ใช้เร่งขบวนการหมักทั่วๆไป ไม่เฉพาะเจาะจงกับเห็ดเหมือนเชื้อไบโอวัน ดังนั้น หากใช้เชื้อไบโอวันแล้ว ไม่มีความจำเป็นที่จะต้องใช้เชื้อ พด.1 อีก แต่ก็ไม่มีผลเสียอันใด หากจะใช้เชื้อ พด.1 เสริมเข้าไป หากคุณได้มาฟรีๆ และจะได้ใช้เหมือนคนอื่นที่เขาใช้กัน แต่ในทางปฎิบัติแล้ว ไม่มีความจำเป็นเลย เพราะไม่ได้ทำให้ประสิทธิภาพดีขึ้นกว่าการใช้เชื้อไบโอวันเพียงอย่างเดียว
สำหรับการใช้นั้น ให้ใช้เชื้อไบโอวันครั้วงเดียว คือ วันแรกที่ทำการหมักเท่านั้น เพราะเมื่อมีเชื้อจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์เข้าไปอยู่ในกองวัสดุหมักของคุณแล้ว มันจะขยายตัวอย่างรวดเร็ว ไม่จำเป็นจะต้องใส่แล้วใส่อีก อัตราที่ใช้วัสดุเพาะแห้ง 100 กก. ให้ใช้เชื้อไบโอวัน 1 ลิตร ผสมน้ำ 100 ลิตร รดเข้าไปในวัสดุเพาะ หากเป็นการหมักวัสดุเพาะทีละคันรถสิบล้อ หรือขนาด 12-14 ตันนั้น ให้ใช้เชื้อไบโอวัน 40-60 ลิตรผสมน้ำ 2 คิวหรือ 2,000 ลิตร รดหรือราดไปทั่วกอง สิ่งที่สำคัญ เมื่อใส่เชื้อไบโอวันเข้าไปแล้ว จะต้องทำการหมักทันที กล่าวคือ จะต้องทำกองวัสดุหมักให้สูงไม่เกิน 80 ซม.ทำการกลับกองทุกๆ1-2 วัน ประมาณ 5-7 วัน หรือกลับกอง 3 ครั้งแล้ว วัสดุหมักน่าจะมีกลิ่นหอม พร้อมที่จะนำเอาไปเป็นวัสดุเพาะได้ แต่หากใส่อาหารเสริมไปพร้อมกับการใส่เชื้อไบโอวัน การกลับกอง จะต้องทำการกลับทุกวัน เพื่อป้องกันไม่ให้ความร้อนสูงเกินไป ทำการกลับกอง 3-4 ครั้ง ก็จะได้วัสดุเพาะสำเร็จพร้อมที่จะนำเอาไปเพาะเห็ดได้เลย หรือ หากต้องการที่จะเก็บไว้ใช้นานๆ ให้ผึ่งให้แห้ง แล้วสามารถเก็บไว้ใช้ได้นานหลายๆเดือน หรือเป็นปีได้ (โปรดดูรูปขบวนการทำวัสดุเพาะเห็ดสำเร็จรูป KAT 301 ของสถาบันอานนท์ไบโอเทค ในกระทู้ของเวป อานนท์ไบโอเทค)
สำหรับราคาขายนั้น โดยปกติ จะไม่มีการแจ้งผ่านทางเน็ต เพราะราคาอาจจะมีการเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา เป็นอำนาจสิทธิขาดอยู่ที่ผู้ดำเนินการร้านค้า อย่างไรก็ตาม คุณเป็นสมาชิกตลอดชีพอยู่แล้ว คุณมีสิทธิ์สมบูรณ์แล้ว กรุณาติดต่อไปที่ 02-9083308 และ 0860830202 ยกตัวอย่าง กลุ่มเชื้อจุลินทรีย์ที่มีอยู่ในท้องตลาด เช่น เชื้ออีเอ็ม จำหน่ายลิตรละประมาณ 80-120 บาท แต่เชื้อไบโอวัน เป็นเชื้อบริสุทธิ์ ที่ทราบชื่อเชื้อที่แน่นอนและถูกคัดเลือกเชื้อที่มีคุณสมบัติสูงสุดสำหรับการหมักวัสดุเพาะเห็ด ราคาขายทั่วไป จะเป็นราคาที่อิงกับเชื้อที่ขายกันทั่วไป แต่สำหรับสมาชิกแล้ว ระยะนี้เขามีราคาโปรโมชั่นพิเศษให้สมาชิก ราคาถูกกว่าครึ่ง กล่าวคือ ราคาเพียง 20 บาท(เฉพาะช่วงนี้ถึงเดือนมิถุนายน 2556)เพื่อเป็นการช่วยลดต้นทุน และยังเป็นช่องทางให้สมาชิกเอาไปจำหน่ายต่อ
ส่วนคำถามเรื่องภูไมท์นั้น คุณสามารถใช้ภูไมท์ซัลเฟตร่วมกับหินฟอสเฟตได้เลยครับ ซึ่งจีริงๆแล้ว จากการทดลองมาหลายครั้ง ก็ยังไม่เห็นผลดีในการใช้ภูไมท์ซัลเฟตในเห็ดเลย มันไม่ได้ทำให้อะไรดีขึ้น แม้กระทั่งผลผลิตก็ไม่ได้สูงขึ้นดังที่มีการโฆษณากันเลย แต่ก็เอาล่ะ ในเมื่อคุณอยากใช้ เพื่อให้เหมือนคนอื่นเขา ก็สามารถใส่เข้าไปได้ ต้นทุนก็อาจจะเพิ่มขึ้นอีกเล็กน้อย ก็คงไม่เป็นไร เพราะราคาเห็ดช่วงนี้ดีเหลือเกิน เป็นโอกาสทองของคนทำเห็ดจริงๆในสองสามปีที่ผ่านมา สบายๆกันอย่างทั่วหน้า

[Pai_Anonworld]

ช่วงหลังๆนี้ ราคาดอกเห็ดพื้นๆ เช่น เห็ดนางรม เห็ดนางฟ้า ที่อดีต หากราคาอยู่ที่ 30-35 บาท ผู้เพาะเห็ดก็ถือว่าอยู่ได้อย่างสบายๆแล้ว แต่มาระยะ1-2 ปีที่ผ่านมา ราคาดอกเห็ดพื้นๆดังกล่าว กับได้ราคาที่ดีมาก ราคาของเห้ดนางรม เห็ดนางฟ้าสูงกว่า กก.ละ 50 บาท วันนี้ได้ไปสำรวจที่ตลาดไท และที่แมคโค ทั้งๆที่เป็นช่วงของวันหยุดยาว ในช่วงวันสงกรานต์ โดยปกติช่วงนี้ ราคาเห็ดจะถูกมาก เพราะผู้บริโภคมีน้อย ส่วนใหญ่กลับต่างจังหวัด แต่เป็นเรื่องผิดคาดอย่างถนัด แทนที่ราคาเห็ดจะตก ปรากฎว่า เห็ดนางรมบรรจุถุงละ 1 กก.(ดอกบาน) จำหน่ายที่แมคโค ตลาดไท ถุงละ 95 บาท นี่คือ สาเหตุหนึ่ง ที่มีคนสนใจทำเห็ดเพิ่มขึ้น แต่ก็มีข้อจำกัดสำหรับ ผู้เพาะเห้ดรายย่อยหรือรายเล็กๆ ที่ไม่ต้องการซื้อขี้เลื่อยหรือวัสดุเพาะทีละ คันรถหกล้อหรือสิบล้อ ที่ต้องใช้ทุนค่อนข้างมาก เพื่อสนับสนุน ส่งเสริมผู้เพาะเห็ดรายย่อย ทางสถาบันอานนท์ไบโอเทค จึงได้พัฒนาวัสดุเพาะเห็ดสำเร็จรูปขึ้นมา โดยบวัสดุดังกล่าวได้ผ่านขบวนการหมักและใส่อาหารเสริมเข้าไปเรียบร้อย พร้อมที่จะนำเอาไปเพาะเห็ดได้เลย โดยทางสถาบันได้ทำขึ้นมา 2 สูตร คือ KAT301 สำหรับใช้เพาะเห็ด นางรม เห็ดนางฟ้า เห็ดหูหนู เห็ดเป๋าฮื้อและ KAT 305 สำหรับใช้เพาะเห็ดหอม เห็ดขอนขาว เห็ดลม เห็ดโคนญี่ปุ่น โดยผู้เพาะสามารถซื้อไปในปริมาณที่ต้องการ เช่น 5 กระสอบ 10 กระสอบ โดย 1 กระสอบจะสามารถนำไปทำก้อนได้ประมาณ 75-80 ก้อน นับว่าเป็นเรื่องที่ช่วยในเรื่องของความสะดวก คุณภาพแน่นอน ราคาถูกกว่าซื้อก้อนสำเร็จรูป เพื่อให้ผูถามในกระทู้นี้ได้เห็นภาพของขบวนการหมักของทางสถาบันอานนท์ไบโอเทค จึงขอนำเสนอขบวนการหมักวัสดุเพาะสำเร็จรูปในสองสามวันที่ผ่านมา ดังนี้


เราจะทำการผลิตวัสดุเพาะเห็ดสำเร็จรูป KAT 301 และ KAT 305 ครั้งละ 1 คันรถพ่วง(หมายถึงทั้ง ตัวแม่หรือตัวหลักและพ่วง โดยน้ำหนักรวมประมาณ 27-28 ตัน หรือ ประมาณ 500 กระสอบ)

วัตถุดิบจะถูกเทลงบนพื้นคอนกรีตที่สะอาด และนำไปผ่านขบวนการหมักในโรงสำหรับหมักวัสดุเพาะ



นำเอาไบโอวันไปผสมกับน้ำ แล้วฉีดเข้าไปให้ทั่ววัสดุเพาะ


ผสมอาหารเสริมที่เห็ดต้องการ อันได้แก่ รำข้าวเหนียว รำข้าวสาลี แป้งเอ็นไซม์ กระถินป่น ส่าเหล้า หินฟอสเฟต โดโลไมท์ ดีเกลือ อาหารเสริม KAT901 สำหรับวัสดุเพาะ KAT 305 จะทำการเติมปูนยิบซั่มดิบเข้าไปด้วย
จากนั้น ทำการผสมคลุกเคล้าให้เข้ากัน เพิ่มความชื้นให้ได้ 45-47% กองสูงไม่เกิน 80 ซม. กลับกองทุกๆวัน ประมาณ 5-7 วันก็สามารถนำเอาไปใช้เพาะเห็ดได้ หากไม่ใช้ สามารถเก็บไว้ใช้ได้นานเป็นปี

[Pai_Anonworld]

ทำการใส่เชื้อไบโอวันครั้งละ 40-60 ลิตรต่อการหมักวัสดุเพาะ 1 คันรถสิบล้อหรือประมาณ 14 ตันขี้เลื่อย

ผสมคลุกเคล้าอาหารเสริมให้เข้ากัน

ทำกองให้สูงประมาณ 80 ซม.



ควรทำการยกร่องดังรูป เพื่อป้องกันการสะสมความร้อนไม่ให้สูงเกินไป และช่วยการถ่ายเทอากาศได้ดียิ่งขึ้น




ทำการกลับกอง ผสมคลุกเคล้ากันให้ทั่ว แล้วทำกองใหม่เช่นเดียวกัน โดยการยกเป็นร่องดังรูป ปฎิบัติเช่นนี้ตลอดไปทุกวัน เช้า-เย็น ได้ยิ่งดี ประมาณ 5-7 วัน หรือจนกระทั่งวัสดุเพาะมีกลิ่นหอม อุณหภูมิภายในกองวัสดุหมักลดลง สามารถนำเอาไปเป็นวัสดุเพาะเห็ดได้เลย หากยังไม่นำไปใช้ ให้ผึ่งในร่มให้แห้ง สามารถเก็บไว้ใช้ได้นานเป็นปี

[Pai_Anonworld]

วัสดุเพาะเห็ดสำเร็จรูปที่ผลิตโดยสถาบันอานนท์ไบโอเทค เป็นผลิตภัณฑ์ที่ผลิตขึ้นมา เพื่อลดขั้นตอนที่ยุ่งยากที่สำคัญ คือ การหมักและการเติมอาหารที่เห็ดต้องการเข้าไปทั้งในรูปและปริมาณที่เหมาะสม โดยทำการผลิตออกมา 2 ชนิด คือ วัสดุเพาะเห็ดสำเร็จรูป KAT301 ใช้สำหรับเพาะเห็ดนางรม เห็ดนางฟ้า เห็ดหูหนู เห็ดเป๋าฮื้อ และ วัสดุเพาะเห็ดสำเร็จรูป KAT305 สำหรับเห็ดหอม เห็ดขอนขาว เห็ดลม เห็ดหลินจือ เห็ดโคนญี่ปุ่น โดยวัสดุดังกล่าว ได้ผ่านขบวนการหมักที่ถูกต้องสมบูรณ์แล้ว และได้ทำการผสมอาหารที่เห็ดต้องการในปริมาณที่เหมาะสมและถูกย่อยให้อยู่ในรูปที่เห็ดเอาไปใช้ได้เลย อย่างไรก็ตาม ในกรณีที่จะนำไปใช้นั้น เนื่องจากวัสดุเพาะเห็ดสำเร็จรูป จะอยู่ในรูปแห้ง ดังนั้น ก่อนที่จะนำเอาไปใช้ ควรเพิ่มความชื้นเข้าไปก่อน โดยเติมน้ำเข้าไปเท่ากับน้ำหนักของวัสดุเพาะแห้ง โดยปกติจะใช้น้ำประมาณ 35-40 ลิตรหรือ กก. ผสมคลุกเคล้าให้เข้ากัน ทางที่ดีสุด หลังจากเพิ่มความชื้นเข้าไปแล้ว ควรกองไว้ให้สูงประมาณ 30 ซม. ทิ้งไว้ข้ามคืน เพื่อที่จะให้ความชื้นดูดซึมกระจายเข้าไปอย่างทั่วถึง และเป็นการกระตุ้นให้จุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ฟักตัวออกมา ซึ่งจุลินทรีย์ที่ติดมากับวัสดุเพาะเห็ดสำเร็จรูป จะสร้างเอ็นไซม์และวิตามินที่มีประโยชน์ได้อีกด้วย และจะช่วยลดการเสียของก้อนเชื้อได้เป็นอย่างดีอีกด้วย เมื่อทำการผสมความชื้นและทิ้งไว้ข้ามคืนแล้ว ในวันรุ่งขึ้น สามารถนำไปบรรจุถุงแล้วนำไปนึ่งฆ่าเชื้อได้เลย

[Pai_Anonworld]

วัตถุประสงค์ของการผลิตวัสดุเพาะเห็ดสำเร็จรูปขึ้นมา ก็เพื่อเป็นการตอบสนอง หรือตอบโจทย์ ที่ผู้ใช้ไม่จำเป็นต้องใส่หรือเพิ่มอาหารเสริมอื่นใดเข้าไปอีกแล้ว แต่ในทางปฎิบัติ การผลิตวัสดุเพาะเห็ดสำเร็จรูปนั้น จะทำการผลิตตามที่มีการศึกษาวิจัยกันอย่างละเอียด ทั้งชนิดของอาหารเสริมที่ใส่ ปริมาณที่ใส่ ตลอดจนวิธีการหมัก ที่ใช้จุลินทรีย์ที่มีประโยชน์เข้าช่วยตามหลักวิชาการ รวมทั้งนำมาวิเคราะห์ผลแห่งความคุ้มค่า จุดคุ้มทุน ที่ยึดถือเอาค่าเฉลี่ยที่ดีที่สุด สูงที่สุด เมื่อเทียบกับจุดคุ้มทุน จากเหตุผลดังกล่าว วัสดุเพาะเห็ดสำเร็จรูป จึงไม่ได้ทำการวัดผลเพียงแค่ ผลผลิตสูงที่สุด แต่จะต้องสัมพันธ์กับจุดคุ้มทุนด้วย ดังนั้น ในกรณีที่ ผู้เพาะเห็ดบางท่าน ที่ต้องการให้ได้ผลผลิตสูงกว่าค่าเฉลี่ย เส้นใยเจริญไดีดี หนา ออกดอกเร็วทั้งชุดแรก และชุดต่อๆไป ก็อาจจะเสริมอาหารบางตัวเข้าไป เช่น แป้งเอ็นไซม์ (คือ แป้งข้าวเหนียวผสมกับแป้งข้าวสาลี นำไปหมักด้วยจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ จนกระทั่งมีเอ็นไซม์ที่เหมาะสมแก่เห็ด) 1-2 กก. และ อาหารเสริม KAT 901 (ซึ่งจะเป็นแร่ธาตุที่กระตุ้นให้เส้นใยเห็ดรวมตัวกันเป็นดอกได้เร็วยิ่งขึ้น ) 1 ลิตร ต่อวัสดุเพาะเห็ดสำเร็จรูป 100 กก.หรือ 3 ถุง