สอบถามเกี่ยวกับวัสดุเพิ่มเตืม

[???????]

เรียนอาจารย์
สอบถามเกี่ยวกับวัสดุเพาะครับ
1.ผมได้ทดลองใช้วัสดุสองอย่างคือขี้เลื่อยยางพารากับฟางข้าวจากการทดลองเพาะเห็ดนางฟ้าภูฐานเปิดดอกดูทั้งสองวัสดุพร้อมกัน
จำนวนการเก็บผลผลิดของฟางข้าวน้อยกว่ายางพารา(ยางพาราเก็บได้ประมาณ3ขีดส้วนฟางข้าวได้ประมาณ1ขีดครึ่ง)
ไม่ทราบว่ามีวิที่ไหนบ้างครับที่สามารถเพิ่มผลผลิดให้ได้ประมาณใกล้เคียงกันครับ(น้ำหนักของยาพารา8ขีดส่วนฟางประมาณ6ขีดครับ)
2.ตอนนี้ผมได้เก็บต้นข้าวโพดและซังข้าวโพดไว้ประมาณอย่างละ2ตันเวลาก่อนนำไปใช้ต้องทำการหมักกับumก่อนใช่ไหมครับ
และส่วนผสมต้องอัตราส่วนเท่าไรครับผมเคยได้ทดลองทำการเพาะเห็ดนางฟ้าภูฐานดูโดยใช้ซังข้าวโพดอย่างเดียวประมาณ20ก้อนได้ผลผลิดดีมากครับได้ก่อนละประมาณ4ขีดเก็บดอกเล็กครับแต่เคยเห็นอาจารย์บอกว่าถ้าใช้ซังทำอย่างเดียวเวลาทำมากๆอาจมีความเสี่ยงที่จะมีก่อนเสียอันเกิดจากราส้มได้และในส่วนของต้นข้าวโพดและซังข้าวโพดไม่ทราบว่าสามารถนำไปเพาะเห็ดได้กี่อย่างครับเพาระเป็นวัสดุที่มีมากแทบไม่ต้องซื้อในจังหวัดน่านโดยที่ไร่ของผมปี่หนึ่งเผาทิ้งประมาณ10ตันได้ปลูกปี3ครั้งครับ
3.ผมได้ลองเอาขี้เลื่อยต้นก้ามปูจากแพร่มาทดลองเพาะเห็ดนางฟ้าภูฐานประมาฌ50ก้อนผลที่ได้คือผลผลิดให้ต่ำมากประมาณ1ขีดไม่ได้หมักumนะครับตอนที่ทำลืมซื้อกลับบ้านที่น่านครับด้วยแต่ตอนที่เอามาและทำการผสมกับอาหารเสริมรู้สึกร้อนที่มือและคันและแสบตาด้วยไม่แน่ใจว่ามีการใส่สารอะไรมาหรือเปล่าในส่วนนี้สามารถแก้ไขโดยใช้umแก้เพื่อลดสารพิษได้หรือเปล่าครับ
4.จากที่ได้อ่านกระทุ้เรื่องเห็ดตับเต่าไม่ทราบว่าสามารถทำการเพาะปลูกในต้นลำไยที่มีอายุมากว่า10ปีได้ไหมครับที่บ้านผมมีต้นลำไยอยู่
ประมาณ400ต้นเห็นที่บ้านผมกำลังจะตัดทิ้งเพราะปลูกแล้วขายไม่ได้ราคาและต้นยางพาราละครับที่บ้านปลูกไว้30ไร่ปลูกได้2ปีแล้วสามารถทำการเพาะเลี้งยได้หรือไม่ครับ
ขอแสดงความนับถือ
สุวินัย วิชารักษ์

[Anonmushroom]

สิ่งที่คุณกำลังทำนั่นแหละถูกต้องที่สุด ด้วยการทดลองปฎิบัติด้วยตัวเอง และคำตอบมันจะอยู่ในตัวของมันเอง อย่าไปเชื่อใครง่ายๆ อย่าไปเชื่อง่ายๆ แม้ว่า เขาเป็นครูบาอาจารย์ หรือใครที่อ้างตัวว่าผู้รู้ ใครก็ตามที่แนะนำคุณ ถือว่า นั่นเป็นความรู้และประสบการณ์ของเขา เท่าที่เขามีอยู่ ณ สถานที่ เวลา และปัจจัยต่างๆของเขา ไม่ใช่ของเรา แต่การที่คุณได้ไปเรียนรู้จากใครมาก็ตาม มันเป็นแนวทางให้คุณได้มีโอกาสคิด และวางแผน หรือเลือก ที่จะเริ่มต้น แล้วตัดสินใจลองปฎิบัติด้วยตนเอง สิ่งที่คุณบอกมานั้น มีเหตุผลที่น่าเชื่อถือประกอบหลายประการ กล่าวคือ อย่าลืมว่า บรรดาเห็ดที่เพาะได้ในถุง ไม่ว่าจะเป็นเห็ดนางฟ้าภูฎาน(ต้องเขียนว่า ภูฎาน ไม่ใช่ภูฐาน) เห็ดนางรม เห็ดหูหนู เห็ดหอม เห็ดโคนญี่ปุ่น เห็ดต่างๆที่กล่าวมา ล้วนแล้วแต่มีพื้นเพเดิม เป็นเห็ดที่เกิดขึ้นตามต้นไม้ที่เน่าเปื่อยผุพัง เห็ดพวกนี้ มันจะมีเอ็นไซม์หลายชนิด ที่สามารถย่อยอาหารเชิงซ้อนได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง อาหารที่ให้พลังงาน เช่น ลิกนิน ฮิมิเซลลูโลส เซลลูโลส แป้ง และน้ำตาลได้ เหตุที่มันมีความสามารถย่อยน้ำตาลเชิงซ้อนได้ ก็เนื่องจากขบวนการเจริญเติบโตของมัน มันต้องการพลังงานสูงมาก วัสดุใดก็ตาม ที่มีลิกนิน ฮิมิเซลลูโลสยิ่งสูง เมื่อมันถูกเส้นใยเห็ดย่อยให้เป็นน้ำตาลเชิงเดียว ก็จะได้พลังงานสูงมาก ทำให้มันได้ใช้พลังงานได้มากขึ้น และทำให้การเพาะด้วยวัสดุนั้นๆได้เป็นเวลานานขึ้น ทีนี้มาถึงคำถามของคุณว่า ทำไมการเพาะเห็ดนางฟ้าภูฎานด้วยฟางอย่างเดียวผลผลิตจึงต่ำและหมดเร็ว ที่เป็นดังนี้ก็เพราะว่า ฟางมีเพียงเซลลูโลสและน้ำตาลเท่านั้น เวลานำเอาไปเพาะเห็ดพวกนี้ คุณจะสังเกตเห็นว่า เส้นใยเห็ดจะเจริญเติบโตไวมาก และออกดอกค่อนข้างเร็ว แต่ออกดอกติดต่อกันไม่กี่ครั้ง ผลผลิตจะลดลงอย่างรวดเร็วและหมดไปอย่างรวดเร็วเช่นกัน ขณะเดียวกัน คุณได้ทดลองใช้ขี้เลื่อยไม้ฉำฉาหรือไม้ก้ามปูมาเพาะ ผลผลิตก็ยังต่ำ แถมสารพัดปัญหา ทั้งคัน ทั้งฝุ่น จริงๆแล้ว ขี้เลื่อยไม้ฉำฉาก็สามารถนำเอามาเพาะเห็ดนางฟ้าภูฎานได้ดีพอสมควร เพราะประสบการณ์ของผมที่เพาะเห็ดนางฟ้าภูฎาน เป็นรายแรกที่จังหวัดแพร่ เมื่อปี 2516 แล้วเลิกกิจการประมาณ ปี 2543 โดยพี่สาวและพี่เขยเป็นคนดูแลโครงการ ก็ใช้ขี้เลื่อยไม่ฉำฉามาโดยตลอด เพียงแต่ว่า ไม้ฉำฉามันมีฤทธิ์เป็นกรดจัด ก่อนทำควรนำมาหมักแล้วเติมปูนขาวไว้เสียก่อนสัก 2-3 สัปดาห์ก่อนที่จะนำเอามาใช้ในการเพาะเห็ด แต่สำหรับต้นข้าวโพด ซังข้าวโพดนั้น ถูกต้องที่สุด ที่มันให้ผลผลิตค่อนข้างสูง ทั้งนี้เพราะทั้งซังและต้นข้าวโพด มันมีทั้งเซลลูโลส และลิกนิน รวมทั้งฮิมิเซลลูโลสอยู่ในตัว เพียงแต่ในซังข้าวโพด มันมีน้ำตาล ที่เชื้อราอื่นเอาไปใช้ได้ง่าย เช่น ราสีส้ม ด้วยเหตุนี้ หากคุณใช้ซังข้าวโพดอย่างเดียว แล้วไม่ผ่านการหมัก โอกาสที่คุณจะเจอเชื้อคู่แข่ง โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ราสีส้มสูงมาก ช่วงที่ผมและลูกๆทำฟาร์มเห็ดนางฟ้าภูฎานที่กรุงโจฮันเนสเบริก ประเทศแอฟริกาใต้ ผมก็ใช้ต้นและซังข้าวโพดเป็นหลักครับ ได้ผลดีมาก ผลผลิตและคุณภาพของดอกเห็ดดีมาก ดอกเห็ดก็ไม่มีกลิ่นขี้เลื่อยด้วย โดยผมจะเอาต้นข้าวโพดมาสับให้เป็นชิ้นเล็กๆขนาด 1-2 นิ้วเสียก่อน ส่วนซังข้าวโพด ก็มาทำการบดหยาบด้วยเครื่องทุบแบบเหวี่ยง (Hammer mill) จากนั้น ก็เอาทั้งสองอย่างมาผสมกัน อาจจะใช้อัตราส่วน 1 ต่อ 1 โดยปริมาตรก็ได้ แต่หากมีขี้เลื่อย หรือไม้สับอย่างอื่น เช่น ต้นกระถิน กิ่งลำใย กิ่งมะม่วง กิ่งไผ่ผสมเข้าไปได้ยิ่งดี ให้ใช้ไบโอวัน(โดยไม่จำเป็นจะต้องใช้ ยูเอ็ม เพราะ ไบโอวันก็คือ ยูเอ็ม ที่มาพร้อมอาหารเสริมนั่นเอง) ผสมน้ำอัตรา ไบโอวัน 1 ลิตร ต่อน้ำ 100 ลิตร แล้วรดหรือแช่วัสดุเพาะให้เปียกโชก ก่อนที่จะนำไปเข้าสู่ขบวนการหมัก ส่วนการหมักนั้น ให้ใช้ปุ๋ยสตาร์ทเตอร์ 1 กก. ต่อวัสดุเพาะแห้ง 100 กก.ใส่เข้าไปด้วย ทำการหมักเป็นกองสูงไม่เกิน 1 เมตร ทำการกลับกองทุกๆ2-3 วัน ประมาณ 7-10 วัน ก็จะได้ปุ๋ยหมักที่สามารถนำเอาไปเพาะเห็ดนางฟ้า เห็ดนางรมได้เลย หากคุณทำอย่างนี้ได้ คุณจะไม่มีปัญหาเรื่องของเชื้อคู่แข่ง แล้วคุณก็ไม่จำเป็นต้องออกจากไร่ของคุณไปหาวัสดุเพาะอะไรมาจากไหนเลย อะไรก็ตามที่มีอยู่ในไร่ของคุณ ไม่ว่าจะเป็นต้นข้าวโพด ซังข้าวโพด หญ้า กระถิน กิ่งไม้ที่คุณจะต้องตัดแต่งกิ่งลำใย ยางพารา พวกนี้ ล้วนแล้วแต่สามารถเอามาเพาะเห็ดได้เป็นอย่างดี เอาพวกนี้แหละมาผสมรวมกันเป็นวัสดุเพาะรวมมิตรเลยครับ ผมอยากวิงวอนและขอร้องว่า กรุณาอย่าออกจากบริเวณไร่ของคุณเลย เอาพวกนั้นมาใช้ เมื่อใช้เพาะเห็ดแล้ว ก็สามารถกลับเอาไปใช้เป็นปุ๋ยของพืชได้อีก เท่ากับได้กับได้ และหากคุณทำได้อย่างนี้ ผมจะดีใจที่สุด
ส่วนเรื่องเห็ดตับเต่านั้น แน่นอน ต้นลำใย จะอายุกี่ปี ก็สามารถใช้เพาะเห็ดตับเต่าได้ เพียงแต่ ต้นที่โต จะต้องใช้เชื้อเห็ดค่อนข้างมาก เพื่อจะให้เชื้อเห็ดเข้าไปฝังตัวกับรากของลำใย บอกพ่อแม่พี่น้องของคุณ อย่าเพิ่งตัดลำใยทิ้งน๊ะครับ ใครก็ตาม ที่มีต้นไม้ยืนต้นอยู่แล้ว น่าจะเสริมรายได้ด้วยการเอาเห็ดไมโครไรซ่าใส่เข้าไป ไม่จำเป็นต้องเป็นเห็ดตับเต่าเท่านั้น เพราะคำว่าไมโครไรซ่านั้น มีเห็ดมากมายหลายอย่าง เช่น เห็ดโคน ที่ผมกำลังจะกล่าวในเร็วๆนี้ เห็ดไคล้ เห็ดมันปู เห็ดระโงก เห็ดเผาะ เป็นต้น ตอนนี้ผมกำลังอยู่ระหว่างการตกลงซื้อที่ เพื่อเพาะเห็ดไมโครไรซ่า แล้วจะเปิดอบรมเรื่องนี้เร็วๆนี้ ขอให้คอยติดตามต่อไปก็แล้วกัน